Muzyka

Gatunki muzyczne: style, definicje, historia

Na świecie istnieją setki gatunków muzycznych, różnych stylów muzyki i różnych jej rodzajów. Często poszczególne  gatunki muzyczne nie są takie proste do rozróżnienia, bo ich definicje są często płynne. W niniejszym artykule prezentujemy główne style muzyczne, które będziemy rozbudowywać o nowe definicje. Trzeba pamiętać, że mogą się zdarzyć takie gatunki muzyki, które mogłyby się znaleźć w więcej niż jednej kategorii (podobnie jak jest to w gatunkach literackich). Ale czym, w ogóle jest gatunki muzyczne?

Gatunek muzyczny definicja

Gatunek muzyczny, to przyjęta kategoria, która identyfikuje utwory muzyczne jako należące do wspólnej grupy ze względu na wzajemne podobieństwa poszczególnych utworów. Gatunki muzyczne nie są tożsame z formą muzyczną ani ze stylem muzycznym. Mimo tego, w praktyce terminy te są czasami używane zamiennie.

Gatunki muzyczne lista:

Blues

Wokalno-instrumentalna forma muzyki oparta na skali  pentatonicznej i charakterystycznej dwunastotaktowej progresji. Blues wyewoluował z afroamerykańskich, okrzyków, piosenek do pracy i pieśni, które swoje najwcześniejsze korzenie stylistyczne miały w Afryce Zachodniej. Blues wywarł duży wpływ na późniejszą amerykańską i w ogóle zachodnią muzykę. Liczne gatunki muzyczne inspirują się bluesem, nawiązują do niego lub wprost z niego wyrosły.

Style muzyczne: Chicago Blues, Country Blues, Delta Blues, Louisiana Blues, Memphis Blues, New Orlean Blues, Piano Blues, Rhythm Blues, St. Louis Blues, Texas Blues.

Przedstawiciele: BB King, John Lee Hooker, Steve Ray Vougan, Albert King, Blind Blake, Big Bill Broonzy, Son House, Robert Johnson, Buddy Guy.

Country

Styl i gatunek amerykańskiej muzyki popularnej, mająca korzenie w muzyce ludowej południowego wschodu USA i muzyce kowbojskiej dzikiego zachodu. Na ogół prosta w formie i harmonii, charakteryzująca się romantycznymi lub melancholijnymi balladami, którym towarzyszą gitara, banjo, skrzypce i harmonijka ustna. Cechą charakterystyczną jest także fakt, że do melodii tych często się tańczy.

Willie Nelson
Jeden z najbardziej rozpoznawalnych muzyków Country – Willie Nelson
Źródło: joshbg2k / flikr

Style muzyczne: Americana, Bluegrass, Cajun Fiddle Tunes, Cowboy / Western, Honky Tonk, Red Dirt, Sertanejo, Texas County, Zydeco.

Przedstawiciele: Willie Nelson, Johnny Cash, Carrie Underwood, Alison Krauss, Patty Loveless, Webb Pierce, Jerry Reed, Flatt & Scruggs, Shania Twain, Dolly Parton, The Carter Family, Merle Haggard.

Dance

Dance to szerokie określenie elektronicznej muzyki tanecznej (czasem jako EDM – Electronic dance music). Gatunek muzyki produkowany głównie na festiwale muzyczne, do klubów i na imprezy. W elektronicznej muzyce tanecznej jest mnóstwo podgatunków, w tym House Music, Dubstep, Drum and Bass, Mashups, Moombahton, Electro, Glitch, Trap, Trance, Hardstyle.

Drum and bass

Drum and bass (pisane również jako drum 'n’ bass lub drum & bass, D&B, D + B, DnB lub D’n’B) to rodzaj muzyki elektronicznej, który pojawił się w połowie lat 90. Gatunek ten charakteryzuje się szybkim beatem (zwykle pomiędzy 160–180 uderzeniami na minutę), z ciężkimi liniami basu. Drum and bass powstały jako odgałęzienie brytyjskiej sceny rave wczesnych lat 90-tych ze stylu jungle. W ciągu pierwszej dekady jego istnienia włączenie elementów z różnych gatunków muzycznych doprowadziło do wielu permutacji w jego ogólnym stylu.

Style muzyczne: Darkcore, Darkstep, Drumfunk, Drumstep, Hardstep, Jump-Up, Liquid Funk, Neurofunk, Oldschool Jungle, Raggacore, Sambass, Techstep

Przedstawiciele: Roni Size, Pendulum, Black sun empire, DJ Hazard, Aquasky, DJ Hidden, DJ Zinc.

Electronica

Electronica, to dość niejasny termin (stał się popularny w latach 90 tych) obejmujący szeroki zakres muzyki elektronicznej. Pojęcie to zostało zdefiniowane przez niektórych jako oznaczające nowoczesną muzykę elektroniczną, która niekoniecznie jest przeznaczona na parkiet, ale raczej do słuchania w domu. Przed przyjęciem „electronica” jako ogólnego określenia dla bardziej eksperymentalnej muzyki tanecznej, powszechne były terminy takie jak „elektroniczna muzyka do słuchania”, „braindance” i „inteligentna muzyka taneczna” (IDM).

Style muzyczne: Berlin School, Chillwave, Electronic Art Music, Folktronica, Glitch, Idm, Laptronica, Skweee, Sound Art, Synthcore

Przedstawiciele: Trentemøller, Mop mop, Tove Lo, Nanotek

Folk

Rodzaj tradycyjnej , ludowej, raczej wiejskiej muzyki, która pierwotnie była przekazywana ustnie przez rodziny i inne małe grupy społeczne. Nie jest to muzyka którą zapisywano, uczy się poprzez słuchanie, a nie czytanie. Zazwyczaj nieznanego autorstwa, stworzona przez zwykłych ludzi (a nie wykształconych zawodowych muzyków).Styl skupiający się na uniwersalnych prawdach, często z tradycyjną instrumentacją akustyczną i prostą melodią, często do tańca.

Style muzyczne: muzyka irlandzka, muzyka celtycka, niemiecki folk, blueegrass, neofolk, folk metal.

Przedstawiciele: Mazowsze, Jaromir Nohavica, Sinéad O’Connor, The Corrs, Adamo, Ahmet Kaya, Baba Zula, Cat Stevens, 

Funk

Muzyka funk to styl muzyki popularnej, który pojawił się pod koniec lat 60 jako odłam  R&B (rytm i blues). Muzycy afroamerykańscy stworzyli go, łącząc elementy soulu, jazzu i R&B, wzmacniając przy tym beat. Funk charakteryzuje się mocnymi liniami basu i ma mocno synkopowanym rytmem. Muzyka funk ma również charakterystyczny groove i poczucie rytmicznego ruchu, które sprawia, że ​​chce się wstać i tańczyć.  Szczególnie popularny w latach 70 i wczesnych 80.

Przedstawiciele: James Brown, Marvin Gaye, Funkadelic, Parliament, Kool and the gang, Jamiroquai, Red hot chili peppers, KC and the sunshine band, The J.B.’s.

Gospel

Muzyka gospel to gatunek muzyki chrześcijańskiej, w której zwykle  dominujący jest wokal. Co więcej często wykonywana ‘a cappella’ z ewentualnym klaskaniem lub tupaniem. W warstwie tekstowej wykorzystuje dużo powtórzeń i formuły “wezwanie i odpowiedź”. Jest to muzyka uduchowiona, która okazała się kluczowa dla rozwoju innych stylów. Dzięki niej powstały takie gatunki muzyczne jak rytm & blues oraz muzyka soul.

Przedstawiciele: The Barrett Sisters , Myron Butler , Elbernita „Twinkie” Clark , Men of Standard, One Nation Crew.

chór gospel
Chór Gospel
źródło: US Embassy Sweden / flikr

Heavy Metal 

Często po prostu jako metal,  wyewoluował z muzyki hard rockowej. Jest to forma muzyczna charakteryzująca się agresywnymi, porywającymi rytmami i mocno wzmocnionymi przesterowanymi gitarami. Jej początki sięgają zespołów hardrockowych, które w latach 1967-1974 sięgnęły po bluesa i rocka, tworząc hybrydę z ciężkim, skoncentrowanym na gitarze i perkusji brzmieniem. Od późnych lat 70. wiele zespołów połączyło to brzmienie z odrodzeniem europejskiej muzyki klasycznej. Gatunki muzyczne wchodzące w skład heavy metalu osiągnęły szczyt popularności w latach 80. XX wieku, kiedy to wiele z istniejących podgatunków po raz pierwszy ewoluowało. Występy heavy metalowe charakteryzują się ekstrawaganckimi, pirotechnicznymi solówkami gitarowymi i wyzywająco kontrkulturową inscenizacją przekraczającą granice. 

Style muzyczne: death metal, trash, black metal, gothic metal, industrial metal chrześcijański, industrial, Nu metal, grindcore.

Przedstawiciele: Metallica, King Dimond, Sepultura, Vader, Slayer, Pantera, Korn, Canibal Corpse, tool, Rammstein, behemoth

Hip Hop

Mimo że, czasem mówi się o muzyce hiphopowej, to sam hip hop nie jest muzyką. Bez wątpienia jest to kultura i ruch składający się z 4 elementów: RAP, DJ, Breakdance i graffiti. Swoje początki ma w latach 70 tych z NY wśród społeczności Afroamerykanów. Muzyką w kulturze hiphopowej jest rap.

Rap

Muzyka charakteryzuje się silnym rytmem (beat) dla której kluczowa jest warstwa tekstowa, która może być improwizowana (freestyle). Teksty często mają charakter autobiograficzny, opisują bieżące wydarzenia lub politykę, ale nie tylko. Teksty są rymowane.

Style muzyczne:  Rap, East Cost, Gangsta rap

Przedstawiciele: 2pac, Snoop Dog, 50 cent, Eminem, Jay-Z,  Peja, paragraf 22, 

House

Styl muzyki nazwany na cześć swojego miejsca narodzin – klubu  Warehouse w Chicago w latach 80 tych. Muzyka house jest pod wieloma względami elektronicznym rozszerzeniem Disco. House ma stały rytm 4/4, z akcentowaną perkusją, liniami basu i stosunkowo szybkie tempo od 120 do 130 bpm.

Frankie Knuckles uważany za ojca chrzestnego muzyki house, rezydent legendarnego klubu The Warehouse
Frankie Knuckles uważany za ojca chrzestnego muzyki house, rezydent legendarnego klubu The Warehouse
Źródło: Sergey Kozak / flikr

Gatunki muzyczne: Acid House, Chicago House, Deep House, Electro House, Funky House, Minimal House.

Przedstawiciele: Daft Punk, Avicii, Tiësto, Carl Cox, David Guetta, Fatboy Slim, The Chemical Brothers, Basement Jaxx, Moby.

Jazz

Amerykańska muzyka improwizowana, synkopowana (z dodatkowym akcentem w przedtakcie) powstała z połączenia europejskiej tradycji muzycznej z afroamerykańskimi stylami muzycznymi – blusem i ragtimem.  Instrumentem najbardziej kojarzonym z jazzem jest saksofon i trąbka. Puzon, fortepian, kontrabas, gitara i perkusja to również podstawowe instrumenty jazzowe.

Gatunki muzyczne: Acid Jazz, Bebop, Big Band, Blue Note, Cool, Dixieland, Fusion, Gypsy Jazz (Jazz Manouche), Smooth Jazz, Free Jazz.

Przedstawiciele: Miles Davis, John Coltrane, Ella Fitzgerald, Louis Armstrong, Charlie Parker, Tomasz Stańko, Dave Brubeck, John Scofield, Duke Ellington, Herbie Hancock, Chick Corea, Bill Evans, Billie Holiday, Wes Montgomery.

Muzyka klasyczna

Styl muzyki wywodząca się z tradycji europejskiej głównie w XVIII i XIX wieku. Jest to muzyka, która została skomponowana przez muzyków przeszkolonych w sztuce pisania muzyki (komponowania) i zapisana w notacji muzycznej, aby inni muzycy mogli ją grać.

Style muzyczne: symfonia, cantata, concerto grosso, opera, muzyka barokowa, muzyka kameralna.

Przedstawiciele: Mozart, Bach, Beethoven, Pachelbel, Czajkowski,

Pop

Muzyka popularna, produkująca dużą ilość hitów odznaczająca się prostymi kompozycjami. Posiada łatwo wpadającą w ucho melodię i równie proste teksty i rytm. Upraszczając, jest to wszelka muzyka komercyjna, której głównym celem jest docenianie do szerokiego grona odbiorców. Odbiorcy na ogół pochodzą z rozwiniętych technologicznie, wykształconych społeczeństw zdominowanych przez kulturę miejską. Może się zdarzyć tak że pop będzie zawierał różne gatunki muzyczne, tutaj kluczową sprawą jest popularność i pewna prostota tej muzyki.

Przedstawiciele: The Beatles, Madonna, Lady Gaga, Britney Spears, Justin Bieber, One direction, Abba.

Punk rock

Punk rock (lub po prostu punk) to gatunek muzyczny, który pojawił się w połowie lat 70. Charakteryzował się głośną, natarczywą muzyką oraz tekstami o charakterze antyestablishmentowym, które były wyrazem buntu. Muzycy punkowi zwykle tworzyli krótkie, szybkie piosenki z ostrymi melodiami i stylami śpiewania. Ponadto z okrojoną instrumentacją, często charakteryzowane jako po prostu krzyk, bo to nie ładny śpiew jest najistotniejszy w tej muzyce, a przekaz i emocje.

Koncert zespołu punkowego w 83 roku, na zdjęciu Henry Rollins z Black Flag
Koncert zespołu punkowego w 83 roku, na zdjęciu Henry Rollins z Black Flag
Żródło: UCLA / flikr

Gatunki muzyczne: post-punk, Art punk, brit punk, folk punk

Przedstawiciele: The Clash, The Ramones, Sex Pistols, Buzzcocks, Black flag, Dead Kennedys, Iggy Pop, U.K. Subs, Brygada kryzys, Defekt muzgó, Dezerter.

Rave

Rave to nie muzyka, tylko impreza taneczna klubie nocnym, festiwalu plenerowym, magazynie lub innej prywatnej posesji lub przestrzeni publicznej,  zwykle z występami DJ-ów grających muzykę elektroniczną. Powstał w 1989 roku w Wielkiej Brytanii jako podziemne, często nielegalne zgromadzenia w opuszczonych magazynach. Dodatkowo charakteryzuje się często pozytywną, psychodeliczną atmosferą, często (choć nie zawsze) dragami i przygodnym seksem.

R & B

R&B to skrót od Rhytm and bluesa, terminu, który został ukuty pod koniec lat czterdziestych XX wieku przez Jerry’ego Wexlera z magazynu Billboard. Termin używany do określania muzyki popularnej wykonywanej przez artystów afroamerykańskich łączących jazz i blues. Obecnie akronim „R&B” jest prawie zawsze używany zamiast „rhythm and blues”. R&B definiuje współczesną wersję afroamerykańskiej muzyki pop inspirowanej soulem i funkiem, która powstała wraz z upadkiem disco w 1980 roku. Gatunek bardzo się zmienił od czasu jego powstania w latach czterdziestych XX wieku. Styl muzyki R&B jest zazwyczaj uduchowiony i poruszający. Dominująca obecnie muzyka R&B, współczesne R&B jest połączeniem popu, hip hopu i funku. 

Style muzyczne: Doo Wop, Funk, Modern Soul, Motown, Neo-Soul, Northern Soul, Psychedelic Soul, Quiet Storm, Soul, Soul Blues, Southern Soul.

Przedstawiciele: Beyonce, Whitney Houston, Aretha Franklin, Stevie Wonder, Alicia Keys, Marvin Gaye, Ray Charls, Tina Turner, The Jackson 5, The Temptations.

Reggae

Muzyka oparta na stylu rytmicznym, który charakteryzuje się regularnymi uderzeniami granymi przez gitarzystę rytmicznego. Reggae to afrykańsko-karaibski styl muzyczny rozwinięty na Jamajce i blisko związany z religią rastafarianizmu. Reggae wyewoluowało pod koniec lat 60 tych ze ska i innych lokalnych wariacji na temat calypso oraz R&B. Niewątpliwie stało się szeroko znane w latach 70, dzięki twórczości Boba Marleya.

Ikona Reggae czyli Bob Marley
Ikona Reggae czyli Bob Marley
Źródło: Eddie / monosnaps/flikr

Style muzyczne: dub, dancehall, raggamuffin, roots reggae, 

Przedstawiciele: Bob Marley, Black Uhuru, Peter Tosh, Jimmy Cliff, Mutabaruka, UB40, the ethiopians, Akurat, Daab, Izrael, Paprika korps, Jamal

Rock

Rodzaj muzyki popularnej, o bardzo szerokim spektrum stylów muzycznych, który wyewoluował z rock and rolla w latach 60 i 70. Opiera się na instrumentach elektrycznych (wzmacnianych elektrycznie), zwłaszcza gitarze elektrycznej i basie oraz znaczącej roli perkusji. Jest to muzyka ostrzejsza niż jej poprzednicy tacy jak rock and roll i blues. Typowym metrum dla muzyki rockowej jest 4/4  oraz charakterystyczna forma –  zwrotka refren. Dodatkowo wykorzystuje efekty gitarowe.

Style muzyczne: Rock progresywny, Blues-Rock, Hard Rock, Indie Rock, Punk Rock, Rockabilly

Przedstawiciele: The rolling Stones, Led Zeppelin, ACDC, Queen, Guns n’ roses, black sabbath, the doors.

Rock and roll

Rock and roll (często zapisywany jako rock & roll, rock 'n’ roll lub rock 'n roll) to gatunek muzyki popularnej, który powstał i ewoluował w Stanach Zjednoczonych w połowie lat czterdziestych i wczesnych pięćdziesiątych z takich stylów muzycznych jak gospel, jump blues, jazz, boogie woogie, rhythm and blues i country. Podobnie jak country ma charakter taneczny. Jednakże na tym kończą się podobieństwa. Rock and roll ma mocny rytm i szybkie tempo dochodzące do 140bpm. A także energetyczny wokal (z elementami krzyku), zwykle używa skal majorowych i ma 12 taktową strukturę oraz używa rytmu shuffle.

Przedstawiciele: Elvis Presley, Chuck Berry, Little Richard, the Crickets., Tommy Steele

Ska

Bez wątpienia ska to prekursor reggae, łączący karaibski i amerykański styl muzyczny w przyspieszoną muzykę taneczną z akcentami synkopowanymi.

Gatunki muzyczne: 2 Tone, Dub, Rocksteady

Przedstawiciele: Desmond Dekker, Fishbone, Jimmy Cliff, Byron Lee and the Dragonaires, Ska-P

Soul

Muzyka, która wywodzi się z afroamerykańskiego śpiewu gospel. Z pewnością jest ściśle związana z R&B i charakteryzuje się intensywnością uczuć i ozdobnikami wokalnymi. Co więcej muzyka soul to połączenie rythm i bluesa oraz gospel i  została opracowana pod koniec lat pięćdziesiątych XX wieku 

Przedstawiciele: James Brown, Aretha Franklin, Sam Cooke, Stevie Wonder, Marvin Gaye, Otis Redding, Michael Jackson, The Temptations, Amy Winehouse, Percy Sledge, Prince.

Techno

Zasadniczo termin ten ma dwie popularne interpretacje, z których pierwsza to opis całej muzyki elektronicznej czy elektronicznej muzyki tanecznej. Druga interpretacja to styl wywodzący się z muzyki house, który całkowicie porzucił wpływy disco.  Ponadto styl ten powstał w Stanach Zjednoczonych w latach 80 i stał się popularny na całym świecie w latach 90 tych. Był efektem  fascynacji afrykańsko-amerykańskiej młodzieży z Detroit dla europejskiej elektronicznej muzyki tanecznej. 

The Prodigy na koncercie
The Prodigy na koncercie
źródło” Iñaki Espejo-Saavedra / flikr

Style muzyczne: Acid Techno, Detroit Techno, Free Tekno, Ghettotech, Minimal, Nortec, Schranz, Techno-Dnb, Technopop,Tecno Brega, Toytown Techno

Przedstawiciele: the prodigy, Jeff Mills, Richie Hawtin, Len faki, Pan-pot,  Front 242 

Trance

Trance to gatunek muzyki elektronicznej, który wyłonił się z brytyjskiej sceny muzycznej new age oraz niemieckiej sceny techno i hardcore na początku lat 90 tych.

Muzyka trance charakteryzuje się tempem mieszczącym się w zakresie 135–150 bpm oraz powtarzającymi się frazami melodycznymi. Ponadto formą muzyczną, która wyraźnie buduje napięcie, często kończąc się 1 do 2 „peakami” lub „ dropami”. Chociaż trance jest odrębnym gatunkiem, swobodnie łączy wpływy z innych stylów muzycznych, takich jak, house, pop, chillout, ambient. Gatunek ten prawdopodobnie wywodzi się z połączenia głównie techno i house. 

Gatunki muzyczne: Acid Trance, Classic Trance, Dream Trance, Goa,  Trance Hard, Trance Tech, Trance Uplifting, Trance Vocal.

Przedstawiciele:  Paul van dyk, Triesto, infected mushroom, toyax, Denis kenzo

P.S. Jakie gatunki muzyczne pominąłem? Czego brakuje? Daj znać w komentarzu.

3 komentarzy

  1. Wow, naprawdę dobre podsumowanie. Aczkolwiek Front 242 to nie techno, tylko EBM które należy do szeroko pojętej muzyki industrialnej, której pani nie uwzględniła (a którą ze względu na pokręconą ewolucję w obrębie muzyki gotyckiej i rockowej, a nie tanecznej scharakteryzować bardzo trudno). Wywodzi się z niemieckiego rozumienia techno w latach 90., gdzie każdą muzykę opartą na elektronice nazywano techno, np. Depeche Mode czy Kraftwerk. Bardzo mnie jednak cieszy rzetelne podejście do tematu i uwzględnienie wielu gatunków 🙂 Brakuje także hardcore (elektronicznego) będącego pochodną muzyki granej na rave (m.in. Prodigy). Mimo wszystko jest dość duża grupa styli podzielona np. na terrorcore, speedcore, mainstream hardcore i komercyjną odmianę, hardstyle.

  2. Dobry wpis, wiele mi wyjaśnił. Często słucham muzyki instrumentalnej bez głosów. Bo też może być w danych klimatach. Fajnie podsumowany temat. Bo wielu skrótów nie rozumiałem gatunków muzyki.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back to top button