20 najpopularniejsze drzewa w Polsce: opisy i cechy
Z pewnością wiele osób zastanawia się, jakie drzewa w Polsce dominują. Faktem jest, że drzew iglastych jest kilka razy więcej, niż liściastych. Wystarczy zapoznać się z aktualnymi danymi, które udostępniane są przez Główny Urząd Statystyczny. W tym przypadku dominują takie gatunki jak sosna oraz świerk. W lasach liściastych najczęściej spotkamy dęby oraz brzozy. Drzewa są częstym siedliskiem wielu ptaków polski, co oczywiście nie dziwi. Poniżej opisano najpopularniejsze gatunki drzew występujących w Polsce, szczególnie dorodne okazy można znaleźć w parkach narodowych.
Spis treści:
Dąb – najgrubsze polskie drzewo
Dęby to potężne i okazałe drzewa, obok których nie można jest przejść obojętnie. Szczególną uwagę warto jest zwrócić na ich średnice. Nie bez powodu uznaje się je za najgrubszy gatunek występujący w krajowych lasach. Ciekawym jest, że średnica opisywanych drzew liściastych może przekraczać nawet 3 m. Są one wyjątkowo solidne oraz mocne, a więc przetrwają nawet najcięższe warunki otoczenia.
Prawdą jest, że dęby posiadają niezwykle silny system korzeniowy. Należą one również do długowiecznych drzew. Interesujące jest to, że odmiana szypułkowa może żyć nawet 1000 lat. Nie można również zapomnieć o pomnikach przyrody, takich jak np. Dąb Bartek. Owoce prezentowanych drzew to żołędzie, które stanowią pokarm dla wielu zwierząt np. wiewiórek, dzików, czy też saren. Dąb ze względu na swój charakter i majestatyczność był uznawany za symbol siły w wielu kulturach na terenach których rósł.
Sosna – najpopularniejsze drzewa w Polsce
W Polsce wyróżnia się trzy podstawowe gatunki sosny – zwyczajna, pospolita, wejmutka. Warto wiedzieć, że opisywane drzewa zajmują niemal 70% całej powierzchni lasów. Występuje ona w niemal każdych warunkach, ponieważ nie posiada specyficznych potrzeb. Do przetrwania nie wymagają żyznych gleb. Dość często spotykane są w okolicy bagien.
Sosnę zalicza się do drzew jednopiennych. Kora przypomina ciemnoczerwone łuski. Warto również wspomnieć o szyszkach, które posiadają jajowaty kształt. Igły przyjmują różne długości – od 3 do nawet 8 cm. Ich średnica wynosi około 2 mm. Trzeba wiedzieć, że najwyższe okazy posiadają mniej więcej 35 m.
Świerk – smukła i prosta budowa
Świerki nie występują w naszych lasach tak często, jak sosna, jednak również są one bardzo popularne. Wyróżniają się smukłą, a zarazem prostą budową. Kora przyjmuje kolor ciemnozielony. Na specjalną uwagę zasługują igły, które są równomiernie rozmieszczone na gałęziach. Posiadają one ostre i kujące zakończenie. Ich długość wynosi od 1 do 2,5 cm. Nie są one zbyt grube.
Świerki reprezentują drzewa jednopienne. Posiadają zarówno kwiaty żeńskie, jak i męskie. Kwiaty żeńskie to świetnie znane szyszki, natomiast męskie to tzw. kotki. Należy wiedzieć, ze opisywane drzewo jest wrażliwe na porywisty wiatr, a także warunki otoczenia. Dość łatwo może więc dojść do jego złamania.
Buk – jedno z najpiękniejszych drzew liściastych
Buk zachwyca już na pierwszy rzut oka. Nie bez powodu jest to jedno z najpiękniejszych drzew liściastych, które spotyka się na terytorium naszego kraju. Lasy warto jest szczególnie odwiedzić jesienią, gdyż to właśnie wtedy liście przyjmują różnorodne kolory. Wiosną są one intensywnie zielone. Ponadto wyróżniają się jajowatym kształtem.
Przedstawiane drzewo posiada owoce zwane bukwią. Są to jadalne orzeszki, które uwielbiane są przez wiele dzikich zwierząt. Buki żyją przez około 300 lat. Najlepiej rosną tam, gdzie poziom wilgotności jest umiarkowany. Ponadto wymagają relatywnie żyznej gleby. Dość rzadko spotkamy je w słonecznych miejscach, ponieważ lubią cień.
Brzoza – pionierski gatunek
Brzoza zaliczamy do wiatropylnych drzew liściastych. Trzeba wiedzieć, że uznaje się ją za pionierski gatunek. Wynika to z faktu, że bardzo często, jako pierwsza pojawia się na obszarach niezadrzewionych. Na specjalną uwagę zasługuje również intensywny i szybki wzrost. Maksymalna wysokość to około 25 m.
Brzozy żyją średnio 120 lat, jednak wiele zależy od tego, w jakich warunkach się znajdują. Ciekawym jest, że niektóre z nich wytwarzają substancje bakteriobójcze, co pozytywnie wpływa na otoczenie. Owoce stanowią niewielkie orzeszki o charakterystycznym kształcie. Drewno z brzozy posiada wysoką wartość energetyczną, więc często stosowane jest, jako opał. Inne drzewa występujące w Polsce, które chętnie wykorzystywane są na opał to dąb i buk (ale są stosunkowo drogie).
Jodła – mocny iglak o szarej korze
Jodła to drzewo iglaste, które nie zrzuca swoich igieł na zimę. Posiada ono charakterystyczna korę w kolorze szarym. Na uwagę zasługuje mocny, a jednocześnie silny pień, który nie jest podatny na uszkodzenia. Maksymalna wysokość opisywanego gatunku to około 50 m. Igły są dość giętkie i elastycznie. Na gałęzi przyjmują kształt walca.
Kwiaty żeńskie to niewielkie szyszki, które rosną pionowo. W pierwszej fazie przyjmują one odcienie czerwieni oraz fioletu. Dopiero po czasie stają się jasnozielone. Interesującym faktem jest to, że jodły mogą żyć nawet 500 lat, a więc jest to długowieczne drzewo. Ponadto ich drewno wykorzystywane jest do produkcji np. domów, mebli, czy też instrumentów muzycznych.
Modrzew – drzewo z sezonowymi igłami
Modrzew to wyjątkowe drzewo iglaste, które zrzuca swoje igły na zimę. Jest to jego cechą charakterystyczną, o której nie można zapomnieć. Gałęzie wyrastają już od podłoża, jednak obumierają one w sytuacji, gdy wokół znajdują się inne drzewa. Omawiany gatunek najlepiej rozwija się w miejscach nasłonecznionych.
Niewątpliwa zaletą jest to, że modrzew doskonale znosi warunki otoczenia. Nie jest podatny na negatywne oddziaływanie niskich temperatur, czy też zanieczyszczeń. Maksymalna wysokość to około 50 m. Warto wiedzieć, że roczny przyrost to nierzadko 150 cm. Z tego powodu modrzew europejski często sadzony jest w prywatnych ogrodach.
Cis – długowieczne drzewo iglaste
Cis to drzewo iglaste, które słynie przede wszystkim ze swojej długowieczności i tego że jest trujące. Niezwykle ciekawe jest to, że może ono dożyć nawet 3000 lat. Początkowo jego korona jest stożkowata. Dopiero wraz z upływem czasu staje się ona nieregularna. Igły rozmieszczone są grzebieniasto.
Należy wspomnieć, że cis zaliczany jest to drzew dwupiennych. Jego kwiaty rozwijają się już wczesną wiosną – żeńskie posiadają kolor zielony, natomiast męskie żółty. Owoce mają postać malutkich kuleczek, które przypominają nieco jagody. Opisywane drzewo lubi żyzne gleby. Ponadto wymaga gleb o optymalnej wilgotności. Źle znosi mrozy, a także suszę.
Lipa – drzewo liściaste o wyjątkowych właściwościach
W Polsce wyróżnia się zarówno lipę drobnolistną, jak i szerokolistną. Obie odmiany są do siebie podobne, a podstawową różnicą jest rozmiar liści. Warto wiedzieć, że zarówno kora, jak i liści opisywanego drzewa wykorzystywane są w medycynie niekonwencjonalnej. Przypisuje się im wyjątkowe właściwości m.in. antyseptyczne oraz bakteriobójcze.
Lipa osiąga wysokość 30 m. Jest to drzewo dość smukłe, którego kora jest szara, a zarazem popękana. Posiada ono kwiaty obupłciowe. Należy wiedzieć, że jest to gatunek owadopylny. Drewno jest dość miękkie i łatwe w obróbce, dzięki czemu jest chętnie wykorzystywane podczas prac rzeźbiarskich, ale nie tylko. Lipy to również drzewa w Polsce, które upodobały sobie pszczoły – stąd tak popularny miód lipowy.
Wierzba – lecznicze drzewa w Polsce
Wierzba to kolejne drzewo liściaste, które chętnie wykorzystywane jest do celów leczniczych. Posiada ono obszerną koronę, która składa się z dużej liczby bardzo cienkich gałązek. Opisywany gatunek często spotykany jest przy drogach, czy też w dolinach rzek. Maksymalna wysokość wynosi około 30 m. Na specjalna uwagę zasługują liście o wydłużonym kształcie. Warto wspomnieć, że ich długość może wynosić nawet 10 cm.
Wierzba jest źródłem salicyny, czyli związku posiadającego właściwości przeciwzapalne oraz antybakteryjne. Substancja jest wydzielana przez korę. Drewno wierzby jest dość łatwe w obróbce oraz formowaniu, a więc wykorzystuje się go w wielu różnych branżach.
Olcha – drzewo lubiące wilgoć
Olcha to drzewo liściaste, które wyjątkowo lubi wilgoć. Właśnie dlatego bardzo często można je spotykać w dolinach rzek, czy też na podmokłych terenach. Opisywany gatunek spotykany jest w niemal całej Europie. Cechą charakterystyczna jest kora w bardzo ciemnym kolorze. Warto wiedzieć, że w przeszłości była ona wykorzystywana do farbowania rozmaitych elementów.
Liście posiadają piłkowatą formę – nie są one zbyt duże. Występują one w ciemnozielonym kolorze, jednak od spodu możemy zaobserwować wyraźnie żółte włoski. Olcha posiada zarówno kwiaty męskie, jak i żeńskie, które przeradzają się w szyszki o długości około 2 cm. Wyróżnia się olchę czarną oraz szarą, której kora jest sporo jaśniejsza.
Klon – rozłożyste drzewo o dużej koronie
Klon jest dość dużym, a zarazem rozłożystym drzewem liściastym, które posiada charakterystyczną koronę. Nierzadko szczyt przyjmuje formę parasola. Maksymalna wysokość może wynosić nawet 30 m. Na specjalna uwagę zasługują liście, które posiadają pięć wyraźnych klap. Są one umieszczone na grubych ogonkach, które od środka wypełnione są sokiem mlecznym.
Klon może żyć około 150 lat. Posiada owoce w postaci niewielkich orzeszków. Jego drewno jest wyjątkowo wytrzymałe, dzięki czemu wykorzystuje się go w wielu różnych dziedzinach życia. Opisywany gatunek jest owadopylny. Lubi gleby suche oraz wapienne.
Grab – leszczynowiec z lasów mieszanych
Grab to drzewo liściaste, które zalicza się do grupy leszczynowców. Warto wiedzieć, że najczęściej występuje ono w lasach mieszanych. Na pierwszy rzut oka przypomina brzozę, jednak pod względem właściwości są to dwie zupełnie inne rośliny. Niewielkie liście posiadają powierzchnie w formie harmonijki.
Opisywane drzewo należy do gatunków jednopiennych. Kwiatostany żeńskie rozwijają się relatywnie szybko. Są one podłużne, a zarazem wiszące. Owoce grabu to malutkie orzeszki. Warto wiedzieć, że przedstawiany gatunek można bez obaw przystrzygać. Nie jest on podatny na uszkodzenia, przez co relatywnie często wybiera się go do przydomowych ogrodów. Nie jest zbyt wymagający, co można uznać za zaletę.
Kasztanowiec – dorodne drzewo z solidnym pniem
Kasztanowiec to jedno z najpopularniejszych drzew liściastych, które spotykane jest nie tylko w lasach, ale również parkach. Jego owoce to kasztany, czyli niewielkich rozmiarów nasiona, które znajdują się w kolczastej skorupie. Kwitną w maju, jednak dopiero we wrześniu spadają one z drzew.
Kasztanowiec jest gatunkiem dość potężnym. Grubość pnia może wynosić nawet 2 m. Maksymalna wysokość drzewa to około 25 m. Warto również wspomnieć, że jest ono dość rozłożyste, a więc wymaga sporej ilości przestrzeni. Kasztanowiec, potocznie nazywany kasztanem, czyli drzewem, które nie występuje w Polsce (jest gatunkiem introdukowanym). Wiele osób nie przywiązuje jednak wagi do nazewnictwa.
Topola – krzaczaste i szumiące drzewo
Topola to drzewo liściaste, które posiada krzaczastą koronę składającą się z dużej ilości gałązek. Wyróżniamy topolę białą oraz osika. Prezentowany gatunek lubi wilgotne tereny, a więc często można go spotkać w okolicy rzek. Maksymalna wysokość to około 40 m. Ciekawym faktem jest to, że pęki topoli białej posiadają właściwości lecznicze.
Topola osika posiada ząbkowane liście, których nie można pomylić z innymi. Trzeba wspomnieć, że jest to jeden z najlepiej znanych gatunków pionierskich. Oznacza to, że bardzo często pojawia się on na terenach niezadrzewionych – podobnie jak inne pionierskie drzewa w Polsce np. brzoza, a także kilka innych gatunków.
Jesion – okazałe drzewo o cylindrycznym wierzchołku
Jesion to drzewo liściaste, które jest potężne oraz okazałe. Jego korona zwykle przyjmuje cylindryczna formę. Konary wyrastają pod ostrym kątem. Sam pień jest raczej smukły oraz subtelny. Kora wyróżnia się ciemnoszarym kolorem. Jej powierzchnia jest całkowicie matowa. Każdy liść składa się z około 7-11 mniejszych listków.
Jesion dość często sadzi się w parkach. Może on żyć nawet 250 lat. Warto wiedzieć, że posiada on kwiaty żeńskie, męskie oraz obupłciowe. Maksymalna wysokość to około 40 m. Interesujące jest to, że pęki zwykle pokryte są łuskami, które chronią przed czynnikami zewnętrznymi. Po czasie wyrastają z nich liście. Opisywana roślina jest wiatropylna.
Platan – drzewo liściaste o łuszczącej się korze
Platan to drzewo liściaste, które występuje w kilku różnych odmianach (wschodniej, zachodniej, klonolistnej). Posiada on szaro-popielatą korę, która po pewnym czasie łuszczy się. Cechą charakterystyczna jest rozłożysta korona. Wierzchołek drzewa jest zwykle dumnie wzniesiony. Maksymalna wysokość to około 35 m.
W przypadku opisywanego gatunku okres rozkwitania przypada na maj. Odmiana klonolistna najbardziej lubi miejsca nasłonecznione. Źle znosi ona nadmiar wilgoci oraz niskie temperatury. Przymrozki stanowią szczególne zagrożenie dla młodych okazów. Należy dodać, że platany, podobnie jak niektóre drzewa w Polsce, często sadzi się na prywatnych posesjach i parkach ponieważ jego pielęgnacja jest bardzo prosta.
Jarzębina – kuliste owoce w kolorze czerwonym
Drzewa w Polsce, które szczególnie wyróżniają się swoim wyglądem to między innymi jarzębina. Jarzębina do drzewo liściaste, które słynie z charakterystycznych owoców. Posiadają one formę malutkich kuleczek. Wzrok przyciąga w szczególności intensywnie czerwony kolor. Odmiana pospolita kwitnie od maja do czerwca. Trzeba dodać, że omawiane drzewo bardzo dobrze zimuje. Oznacza to, że jest ono odporne na niskie temperatury, a także negatywne oddziaływanie czynników zewnętrznych. Nie wymaga również specjalnych warunków otoczenia.
Owoce jarzębiny są źródłem wielu drogocennych substancji, które mogą pozytywnie wpłynąć na zdrowie. Należy jednak pamiętać, że nie mogą być one spożywane na surowo – mogą wywołać wymioty, a także szereg innych niepożądanych objawów. Wyciąg z nich jest jednak częstym składnikiem np. syropów poprawiających odporność.
Jawor – największa odmiana klonu
Jawor to drzewo liściaste, które uważane jest za największą odmianę klonu. Jest to gatunek wyjątkowo okazały, obok którego nie można przejść obojętnie. Cechą charakterystyczną są z pewnością duże liście, które posiadają dłoniastą formę. Owoce jaworu to podwójne skrzydlaki. Warto również zwrócić uwagę na spękaną korę, która wyróżnia opisywaną odmianę od pozostałych klonów. Omawiane drzewo bardzo często spotyka się w górskich lasach, ale nie tylko.
Jawor uchodzi za klon długowieczny. Średnia długość życia to około 250-300 lat, jednak można spotkać się ze starszymi okazami. Należy również wspomnieć o drewnie doskonałej jakości, które wykorzystywane jest do produkcji mebli, czy też instrumentów muzycznych. Ponadto stosowane jest ono, jako surowiec służący do wytwarzania węgla drzewnego. Maksymalna wysokość to około 35 m.
Leszczyna – wysoki krzew liściasty
Leszczynę zaliczamy do kategorii krzewów liściastych. Należy podkreślić, że jest ona dość wysoka, ponieważ jej maksymalna wysokość może wynosić nawet 5 m. Korona jest wzniesiona, a zarazem gęsta. Jest ona tworzona przez sporą liczbę cienkich gałązek. Okres kwitnięcie przypada na luty oraz marzec. Owocami leszczyny są niewielkie orzechy laskowe, które kwitną we wrześniu. Należy podkreślić, że omawiane drzewo jest dość wymagające. Oznacza to, że nie przetrwa ono w każdych warunkach.
Leszczyna lubi gleby żyzne, a także wapienne. Uprawa omawianego krzewu jest dość czasochłonna. Dobrze znosi on cięcia, jednak nie są one obowiązkowe. Największym zagrożeniem są choroby, a także pasożyty. To właśnie one powoduję przedwczesne obumieranie drzewek. Krzew leszczyny jest szczególnie lubiany ze względu na owoce, czyli orzechy laskowe. Są one smaczne, a jednocześnie zdrowe.