Biologia

Płazy w Polsce: wszystkie 19 gatunków

W Polsce występuje 19 gatunków płazów: 6 żab, 4 traszki, 3 ropuchy, 2 kumaki, 2 rzekotki, salamandra i grzebiuszka. Niektóre z nich, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r., podlegają ścisłej ochronie, inne z kolei częściowej lub czynnej. Co więcej, niektóre gatunki płazów występują na obszarze całej Polski, a inne tylko w południowej części kraju. Płazy to zwierzęta prowadzące ziemnowodny tryb życia. Dzięki dwóm parom kończyn, mają możliwość poruszania się po lądzie i w wodzie. Niektóre z gatunków rzadko wychodzą z wody, inne z kolei żyją na lądzie, pośród gęstej roślinności lub na drzewach, a do wody wracają do wody tylko na czas rozrodu.
Wcześniej pisaliśmy o wężach występujących w Polsce, tym razem przyjrzyjmy się nieco bliżej wszystkim gatunkom płazów wstępujących w Polsce.

Płazy w Polsce – podział

Płazy w Polsce można podzielić na dwa rodzaje – płazy ogoniaste i płazy bezogonowe.

Płazy ogoniaste

Płazy ogoniaste (Caudata) posiadają bardzo dobrze wykształcony ogon. Poza tym prowadzą one zarówno życie wodne jak i lądowe. Płazy w Polsce rzędu ogoniastych są w naszym kraju objęte całkowitą ochroną. W Polsce mamy 5 gatunków tego rzędu:

  1. Salamandrę plamistą (Salamandra salamandra)
  2. Traszkę górską (Triturus alpestris)
  3. Traszkę karpacką (Triturus montadoni)
  4. Traszkę zwyczajną (Triturus vulgaris)
  5. Traszkę grzebieniastą (Triturus cristatus)

Płazy bezogonowe

Płazy bezogonowe (Anura) stanowią ok. 88% wszystkich płazów na świecie. Charakteryzują się tym, że nie posiadają ogona, a ich ciało jest krótkie i zwarte. Do tego zauważa się brak wyraźnego odcinka szyjnego. Płazy bezogonowe posiadają długie i silne kończyny tylne, które znacznie ułatwiają im przemieszczanie się, jak i skakanie nad wodą. Płazy te są aktywne głównie w nocy, natomiast w dzień z reguły szukają dobrej kryjówki. Do głównych przedstawicieli tej grupy płazów zalicza się żaby oraz ropuchy. Płazy w Polsce należące do rzędu bezogonowych to 14 gatunków:

  1. Kumak nizinny (Bombina bombina)
  2. Kumak górski (Bombina variegata)
  3. Grzebiuszka ziemna (Pelobates fuscus)
  4. Ropucha szara (Bufo bufo)
  5. Ropucha paskówka (Epidalea calamita)
  6. Ropucha zielona (Pseudepidalea viridis)
  7. Rzekotka drzewna (Hyla arborea)
  8. Rzekotka wschodnia (Hyla orientalis)
  9. Żaba wodna (Rana esculenta)
  10. Żaba jeziorkowa (Rana lessonae)
  11. Żaba śmieszka (Rana ridibunda)
  12. Żaba moczarowa (Rana arvalis)
  13. Żaba zwinka (Rana dalmatina)
  14. Żaba trawna (Rana temporaria)

Płazy w Polsce – charakterystyka poszczególnych gatunków

Salamandra plamista

Salamandra plamista
Płazy w Polsce: Salamandra plamista
fot. Babij /flikr

Jej łacińska nazwa to Salamandra salamandra. Gatunek ten podlega całkowitej ochronie. W Polsce salamandry plamiste możemy spotkać w górach i na pogórzu – w Sudetach i Tatrach.

Za sprawą swojego ubarwienia uznawana jest za najładniejszego polskiego płaza. Czarne i błyszczące ciało salamandry plamistej pokryte jest jaskrawożółtymi, rzadziej pomarańczowymi plamami. Co więcej, każdy osobnik posiada inne ubarwianie – kształt plam. Skóra tego największego płaza ogoniastego w Polsce, zawiera liczne i silne gruczoły jadowe. Choć jest on niegroźny dla człowieka, to jednak może podrażniać np. oczy (w tym poście możesz przeczytać ciekawostki o truciznach ).

Salamandra plamista żywi się ślimakami, dżdżownicami, chrząszczami i owadami. Jest aktywna nocą, natomiast w dzień można w zasadzie ją zobaczyć tylko w dni deszczowe. Do tego prowadzi naziemny i lądowy tryb życia, a przy tym porusza się niezdarnie. Co ciekawe, od swojej kryjówki oddala się jedynie na kilka metrów.

Salamandra plamista jest płazem jajożyworodnym lub żyworodnym – zależnie od klimatu. Rodzi ona od 8 do nawet 70 młodych, w terminie od końca marca do czerwca. Larwy tuż po urodzeniu mają 23-32 mm długości, a gdy osiągną długość 50 mm, przeobrażają się i wówczas wychodzą z wody. Natomiast dojrzałość płciową osiągają po 2-5 latach.

Traszka górska

Płazy w Polsce: Traszka górska
Płazy w Polsce: Traszka górska
fot. W. Zawadzki / wikimedia commons

Jej łacińska nazwa to Triturus alpestris. Gatunek ten podlega całkowitej ochronie. W Polsce traszkę górską, jak sama nazwa wskazuje, możemy spotkać w górach. Choć zdarzają się populacje, które żyją też na nizinach. Zawsze jednak obszar jej występowania znajduje się w pobliżu wody – oddala się od zbiornika wodnego na odległość nie większą niż 600 m.

Traszka górska jest płazem ogoniastym z rodziny salamandrowatych. Jej grzbiet jest koloru popielatego lub czarnego, a strona brzuszna – pomarańczowa. Co ciekawe, w okresie godowym szata samicy przybiera nieco inny kolor – pojawia się jasny grzebień z jednym rzędem czarnych plam, a grzbiet pokrywa się niebieskimi plamami. A zatem szata godowa traszki górskiej jest znacznie bardziej kolorowa. Na jej ogonie mogą występować nieregularne, niebieskie plamy. Niebieska smuga znajduje się też po bokach ciała.

Głowa traszki górskiej jest wyraźnie wyodrębniona od reszty ciała. Do tego ona bocznie spłaszczony ogon. U samców da się zauważyć fałd skórny, biegnący wzdłuż tułowia i wokół ogona. Taki sam fałd u samicy występuje tylko wokół ogona, który, poza okresem godowym, jest zredukowany. Oczy traszki górskiej są złociste i dość duże.

Jest to płaz prowadzący lądowy tryb życia, choć niektóre osobniki spędzają w wodzie cały rok. Najbardziej aktywna jest w nocy. W dzień możemy ją spotkać jedynie podczas ulewnych deszczów. Traszka górska dobrze znosi niskie temperatury.

Ten gatunek płazów żywi się larwami owadów, skorupiaki oraz jaja innych płazów. Na lądzie jego pożywieniem staja się ślimaki, pajęczaki, dżdżownice oraz owady. Natomiast larwy traszki górskiej spożywają plankton zwierzęcy.

Jeśli chodzi o jej rozmnażanie to okres godowy w Polsce przypada na maj-czerwiec. Samica traszki górskiej składa od 100 do 250 jaj. Jej larwy wykluwają się po 8-20 dniach. Z kolei dojrzałość płciową traszki górskie osiągają dopiero po 10 latach.

Traszka karpacka

traszka karpacka
Płazy w Polsce: Traszka karpacka
fot. M. Pabijan /wikimedia commons

Jej łacińska nazwa to Triturus montandoni. Gatunek ten podlega całkowitej ochronie. W Polsce traszkę karpacką możemy oczywiście spotkać w Karpatach.

Traszka karpacka jest płazem ogoniastym o brązowym bądź oliwkowym grzbiecie z małymi, ciemnymi plamkami, natomiast strona brzuszna jest pomarańczowa. Co ciekawe, u samców w czasie godów pojawia się, na końcu ogona, nić o długości 8 mm. Do tego mają również na grzbiecie 3 fałdy skórne. Samice są jaśniejsze. Na głowie traszki karpackiej znajdują się trzy bruzdy, zbiegające się w okolicy nozdrzy.

Jest to płaz zimujący na lądzie, prowadzący nocny tryb życia, przy czym w zbiornikach wodnych jest również aktyna za dnia. Traszka karpacka żywi się larwami muchówek, skorupiaki oraz jaja płazów. Na lądzie zjada dżdżownice, ślimaki, gąsienice motyli, chrząszcze i wije.

Samica traszki karpackiej składa jaja w niewielkich zbiornikach wodnych – nawet w kałużach czy betonowanych zbiorniach – w ilości od 35 do 250. Larwy wykluwają się po ok. 10-30 dniach.

Traszka zwyczajna

Płazy w Polsce - Traszka zwyczajna
Płazy w Polsce – Traszka zwyczajna
fot.: H. Krisp / wikimedia commons

Jej łacińska nazwa to Triturus vulgaris. Gatunek ten podlega całkowitej ochronie. W Polsce traszkę zwyczajną możemy spotkać na terenach nizinnych i górskich. Zasiedla lasy, ogrody, parki, uprawy, zarośla, najczęściej w odległości nie większej niż 500 m do zbiornika wodnego.

Traszka zwyczajna jest płazem ogoniastym z rodziny salamandrowatych. Ma brązowe lub oliwkowe ciała. Przez brzuch biegnie żółta, pomarańczowa, a czasem czerwona smuga. Do tego jest on pokryty ciemnymi plamami. Samce traszki zwyczajnej mają godowy grzebień, postrzępiony falisto.

Płaz ten zimuje gromadnie na lądzie, czasami w wodzie. Takie grupy mogą liczyć nawet setki okazów. Traszka zwyczajna, poza okresem rozrodczym, prowadzi lądowy tryb życia. W trakcie godów i deszczu jest aktywna zarówno w dzień, jak i w nocy. Poza tymi okresami jest aktywna w nocy.

Traszka zwyczajna w wodzie zjada larwy owadów, skorupiaki, również kijanki, skrzek, natomiast na lądzie – bezkręgowce.

Jeśli chodzi o jej rozmnażania, to samica traszki zwyczajnej składa od 200 do 400 jaj, z których larwy wykluwają się po 1-2 tygodniach. Co ciekawe, płaz ten zaczyna gody najwcześniej ze wszystkich rodzimych gatunków.

Traszka grzebieniasta

Traszka grzebieniasta
Płazy w Polsce: Traszka grzebieniasta
fot. Leonora (Ellie) Enking / flikr

Jej łacińska nazwa to Triturus cristatus. Gatunek ten podlega całkowitej ochronie. W Polsce traszkę grzbietową możemy spotkać na terenach nizinnych na obszarach północnych i na terenach górskich na południu. Preferuje ona wilgotne środowisko, takie jak łąki czy lasy liściaste, znajdujące się w pobliżu zbiorników wodnych, od których nie oddala się na odległość większą nić 1000 m. do tego źle znosi zmiany w środowisku.

Traszka grzebieniasta to płaz ogoniasty z rodziny salamandrowatych. Jest grzbiet jest czarny, czasem brązowy z czarnymi plamkami. Od strony brzusznej jest pomarańczowa lub żółta. W okresie godowym u samców da się zauważyć wysoki, postrzępiony grzebień na grzbiecie, zaś na płetwie ogonowej – niebieską plamę. Grzebień z czasem zanika, choć nie całkiem.

Płazy te często po okresie godowym pozostają w zbiorniku wodnym aż do jesieni. Natomiast zima gromadzą się na lądzie, nierzadko w towarzyskie traszek zwyczajnych. Część osobników pozostaje w wodzie przez cały rok, część wychodzi na ląd. W ciągu dnia traszki grzbietowe ukrywają się pod liśćmi, gałęziami i kamieniami, na lądzie żerują o zmroku. Natomiast w wodzie są aktywne w dzień i w nocy.

Traszka grzbietowa żywi się owadami i ich larwami, skorupiakami, pająkami, małymi traszkami, pijawkami i dżdżownicami.

Jej gody odbywają się w porośniętych roślinnością zbiornikach wodnych, mogą to być zarówno duże stawy, jak i małe zbiorniki z wodą stojącą. Samiec traszki grzbietowej składa, w maju i na początku czerwca, od 70 do 600 sztuk jaj.

Co ciekawe, traszka grzebieniasta ma największy zasięg występowania, biorąc pod uwagę wszystkie traszki europejskie.

Kumak nizinny

Płazy w Polsce - Kumak nizinny
Płazy w Polsce – Kumak nizinny
fot. J. Svetlík /flikr

Jej łacińska nazwa to Bombina bombina. Gatunek ten podlega całkowitej ochronie. W Polsce jest on pospolity i występuje na terenie całego kraju. Preferuje on płytkie stawy z czystą wodą, zarośnięte wodną roślinnością. Zdecydowanie unika terenów zurbanizowanych.

Kumak nizinny jest płazem bezogonowym, z rodziny kumakowatych. Charakteryzuje się plamistą brzusznością, przy czym plamy są różnej wielkości i mogą mieć czerwony, pomarańczowy lub żółty kolor. W czasie godów samiec kumaka nizinnego ma na pierwszym i drugim palcu kończyny przedniej, a także na przedramieniu modzele godowe. Poza tym samce nie posiadają typowych rezonatorów. W ich przypadku funkcję rezonatorów pełnią rozdęte płuca. Do tego błony bębenkowe nie są widoczne, zaś palce stóp są spięte błoną pławną. Na grzbiecie kumaka nizinnego znajdują się brodawki.

Płazy te mogą przybierać jaskrawe ubarwienie, które pojawia się na stornie brzusznej – jest to sygnał ostrzegawczy dla napastników. W wodzie są one aktywne przez całą dobę, szczególnie za dnia. Zdecydowanie preferują wodny tryb życia. Zimę spędzają na lądzie w gromadach. Po lądzie porusza się skokami. Jest to gatunek ciepłolubny. Optymalna temperatura dla nich wynosi 18-20 °C, całkiem nieźle znoszą zakres temperatur między 10 a 30 °C.

Kumak nizinny odżywia się zwierzętami żyjącymi w wodzie. Mogą to być drobne skorupiaki, larwy owadów lub pająki.

Okres godowy u tych płazów występuje od maja do lipca. Samica składa średnio ok. 300 jaj. Postać larwalna kumaka nizinnego to kijanka, która na płetwie ogonowej posiada czarną siatkę. Jej długość to nawet 5 cm. Po przeobrażeniu wielkość ta wynosi już 1-1,5 cm.

Kumak górski

kumak górski
Kumak górski
fot. Waugsberg / wikimedia commons

Jego łacińska nazwa to Bombina variegata. Gatunek ten podlega całkowitej ochronie. Płazy w Polsce z gatunku kumaka górskiego występują w całym rejonie Karpat. Natomiast w Tatrach można go spotkać na wysokości nawet 1650 m n.p.m. w ogóle nie występują w Sudetach. Zdecydowanie najczęściej występują w Bieszczadach i Beskidzie Niskim.

Kumak górski to płaz bezogonowy z rodziny kumakowatych. Ma on popielatą, oliwkową lub brązową powierzchnię ciała na grzbiecie z ciemnymi plamkami oraz ciemną stronę brzuszną z żółtymi plamami różnej wielkości. Jego cechą gatunkową jest jedna plama podgardzielowa, a także połączone plamy miedniczne i udowe. W okresie gotowym u samców pojawiają się na grzebcie zrogowaciałe ostre kolce, a skóra produkuje toksyczny jad podobnie jak niektóre inne płazy w Polsce. Samica kumaka górskiego nie ma tak dobrze rozwiniętych błon pławnych stóp.

Kumaka górskiego bardzo łatwo można pomylić z kumakiem nizinnym. Co więcej, w Polsce tworzą one mieszańce z kumakiem nizinnym.

Kumaki górskie prowadzą wodny tryb życia. Chętnie zasiedlają wszelkie zbiorniki wodne, nawet te zanieczyszczone. Zimują natomiast na lądzie w norach.

Płaz ten jest aktywny w dzień, okresowo również nocą. Prowadzi zdecydowanie stadne życie.

Kumaki górskie odżywają się bezkręfowcami, takimi jak: ślimaki, pająki, dżdżownice, chrząszcze, mrówki czy pluskwiaki równoskrzydłe.

Okres godowy u tych płazów trwa od kwietnia do początku sierpnia. Samica kumaka górskie jest wstanie złożyć ok 300 jaj. Ich kijanki są duże i osiągają 5 cm długości, a na ogonie mają czarną siateczkę. Po przeobrażeniu małe kumaki mierzą 1-1,5 cm.

Grzebiuszka ziemna

grzebiuszka ziemna
Płazy w Polsce: Grzebiuszka ziemna
fot. M. Gavrilyuk / wikimedia commons

Jej łacińska nazwa to Pelobates fuscus. Gatunek ten podlega całkowitej ochronie. W Polsce wybiera tereny nizinne, gdzie występują lekkie gleby. Poza tym można ją znaleźć na łąkach, polach uprawnych i w ogrodach. Zdecydowanie unika lasów i terenów podmokłych.

Grzebiuszka ziemna, zwana również huczkiem (Pelobates fuscus), jest to płaz bezogonowy z rodziny grzebiuszkowatych, posiadający krępe ciało i krótkie tylne kończyny. Jej skóra jest ubarwiona na popielato z czterema plamami ciemnobrązowymi. Choć zdarzają się również okazy bez plam lub też z ich większą liczbą. Plamy zazwyczaj są rozłożone symetryczne względem kręgosłupa. Czasami po bokach ciała występują czerwone kropki. Natomiast brzuch od spodu jest białawy, często z ciemnymi cętkami.

Na kończynach grzebiuszki ziemnej występują twarde i ostre modzele rogowe, które najczęściej służą do zagrzebywania się w ziemi. Co ciekawe, na jej ciele występują gruczoły, które wydzielają – przy mechanicznym pobudzeniu – substancję o zapachu czosnku. Dodatkowo u dojrzałych samców występują gruczoły zapachowe w okolicy ramion.

Kończyny grzebiuszki ziemnej są dość krótkie i przy tym wałeczkowate, zaś na ich końcach znajdują się jasnobrązowe, ostre i rogowe modzele. Między palcami tylnych kończyn da się zauważyć błonę pławną.

Płaz ten prowadzi wyłącznie nocny tryb życia, natomiast dni spędza w norkach w ziemi. Co ciekawe, za każdym razem zagrzebuje się w innym miejscu. Dorosłe grzebiuszki ziemne przed zimą zagrzebują się w glebie. Gdy występuję długotrwały okres suszy, zapadają w stan estywacji.

Grzebiuszki ziemne odżywiają się pająkami, dżdżownicami, wijami, chrząszczami, ślimakami i gąsienicami. Natomiast larwy zjadają plankton roślinny i zwierzęcy.

Okres godowy u tych płazów występuje w kwietniu i maju. Samice składa od 2300 do nawet 3400 jaj. Ich kijanki osiągają rozmiar 12-18 cm i najczęściej przebywają w wodzie do 3 miesięcy. Po przeobrażeniu młoda grzebiuszka ma 3-4 cm długości.

Co ciekawe, dorosły osobniki grzebiuszki ziemnej potrafią zagrzebać się w ziemi na głębokość nawet dwóch metrów. Do tego ich kijanki są nawet dwa razy większe od dorosłych osobników i są największymi kijankami w Europie.

Ropucha szara

Płazy w Polsce: Ropucha szara
Płazy w Polsce: Ropucha szara
fot.: Korall / wikimedia comons

Jej łacińska nazwa to Bufo bufo i reprezentuje płazy w Polsce, które są dość pospolite, ale jednocześnie podlegają całkowitej ochronie. W Polsce jest pospolita.

Ropucha szara jest przedstawicielem rodziny ropuchowatych. Jej ciało pokryte jest brązową skórą, na której wsypują liczne ciemne plamy i brodawki z gruczołami jadowymi. Przy czym najlepiej rozwinięte są gruczoły jadowe przyuszne. Ciało ropuchy szarej jest spłaszczone grzbietowo-brzusznie, zaś kończyny są krótkie i wałeczkowate.

Jej oczy mają wąskie i poziome źrenice, a tęczówki są koloru złocistego lub pomarańczowego.

Ropucha szara zdecydowanie preferuje wilgotne lasy liściaste i mieszane, a także łąki i pola uprawne. Zimuje na lądzie i, poza okresem godowym, prowadzi lądowy tryb życia. Dorosłe osobniki ropuchy szarej są aktywne głównie nocą oraz o zmierzchu. Gdy czuje się zagrożona, ropucha szara nadyma się i staje na wszystkich, wyprostowanych kończynach.

Płaz ten odżywia się ślimakami, owadami, dżdżownicami, wijami, pająkami, również małymi płazami, drobnymi jaszczurkami, wężami i myszami polnymi.

Okres godowy ropuchy szarej przypada na kwiecień. Jej samice składa potrafi znieść 3000-10 000 jaj, z których wykluwają się czarne kijanki, rosnące do 3 cm długości. Co ciekawe, są to najmniejsze kijanki spośród wszystkich europejskich gatunków płazów bezogonowych.

Ropucha szara jest największym płazem bezogonowym w Europie. Do tego jest to niezwykle pożyteczna, ponieważ zjada dużą ilość szkodników upraw. Poza tym jest stosunkowo mało wrażliwa na jady innych zwierząt, np. pająków, pszczół czy żmii.

Ropucha paskówka

Płazy w Polsce: Ropucha paskówka
Płazy w Polsce: Ropucha paskówka
fot. P. Kurlapski / wikimedia commons

Jej łacińska nazwa to Bufo calamita. Gatunek ten podlega całkowitej ochronie. W Polsce nie są one pospolite, pomimo tego, że występują praktycznie na terenie całego kraju. Preferują one tereny o lekkich i suchych glebach.

Ropucha paskówka jest to płaz bezogonowy z rodziny ropuchowatych. Jej grzbiet ma kolor popielaty z charakterystycznym jasnym paskiem wzdłuż kręgosłupa. I to właśnie ten pasek odróżnia ropuchę paskówkę od ropuchy zielonej. Ciało ropuchy paskówki pokryte jest brodawkami oraz ciemnozielonymi plamami.

Jej tęczówki oczu są złociste, zaś źrenice ciemne, poprzeczne. Co ciekawe, samiec ma pojedynczy worek powietrzny na dnie jamy gębowej. W okresie godowym u ropuchy paskówki pojawiają się czarne modzele godowe na powierzchni trzech palców przednich kończyn.

Podczas godów płaz ten jest aktywna całą dobę. Poza tym okresem jego wzmożona aktywność zauważa się o zmierzchu i w nocy. Zimuje na lądzie. Ropucha paskówka potrafi naprawdę szybko biegać.

Odzywa się ona dżdżownicami, ślimakami, pająkami i owadami.

Okres godowy ropuchy paskówki przypada na maj-czerwiec. Samice skład ok. 3000-4000 jaj. Jej kijanki są czarne i osiągają długość 3 cm. Po przeobrażeniu jej młode mają 1 cm długości.

Ropucha paskówka to płaz odporna nie tylko na suszę, ale też wysokie zasolenie wody.

Ropucha zielona

ropucha zielona
Płazy w Polsce – Ropucha zielona
fot. Svklimkin / wikimedia commons

Jej łacińska nazwa to Bufo viridis. Gatunek ten podlega całkowitej ochronie. W Polsce należy do płazów pospolitych. Chętnie zamieszkuje suche łąki, pola uprawne, ale też tereny kamieniste czy rudery. Zakres jej pionowego występowania w Polsce wynosi 1000 m n.p.m.

Ropucha zielona jest naprawdę piękny płaz z rodziny ropuchowatych. Jej ciało ma barwę jasnopopielatą. Do tego pokryte jest zielonymi plamami, ciemniejszymi u samic. Poza zielnymi plamkami, ciało pokryte jest też brodawki, które po bokach mają czerwone czubki. Niektóre podgatunki ropuchy zielonej mają zabarwienie brązowe. Wzdłuż kręgosłupa może pojawić się jasny pas, który jednak nigdy nie przybiera odcienia żółtego, tak jak u ropuchy paskówki. Nie przecina również plam i nie biegnie wzdłuż całego odcinka kręgosłupa.

Oczy ropuchy zielonej mają poziome, eliptyczne źrenice, zaś tęczówki przybierają kolor żółty, choć zdarzają się również tęczówki czerwone. U samców wystosuje worek powietrzny na dnie jamy gębowej.

Ropucha zielona zjada głównie pająki i owady. W okresie godowym samce wydają odgłosy podobne do śpiewu kanarka. Płaz ten jest aktywny o zmierzchu i w nocy – wyjątkiem jest okres lęgowy. Wówczas jest aktywny całą dobę. Ropucha zielona zapada w sen zimowy i zimuje na lądzie w norach.

Jej okres godowy przypada na maj. Rozród następuje nawet w przypadkowych zbiornikach, w tym w kałużach. Tak jak w przypadku ropuchy paskówki, w rozmnażaniu nie przeszkadza jej zasolenie wody. Samica jest wstanie złożyć od 7000 do 10 000 jaj. Po 3-6 dniach wylęgają się z nich czarne kijanki o długości 5 cm. Po przeobrażeniu jej młode mierzą 1-1,5 cm.

Płazy w Polsce, które najczęściej zapuszczają się do siedzib ludzkich to miedzy innymi ropucha zielona. Do tego dosyć często można ją spotkać w centrach miast.

Rzekotka drzewna

rzekotka drzewna
Płazy w Polsce: Rzekotka drzewna
fot.: RobertC1301 / wikimedia commons

Jej łacińska nazwa to Hyla arborea. Gatunek ten podlega całkowitej ochronie. W Polsce można ją spotkać na nizinach. Zdecydowanie preferuje tereny nizinne z krzewami lub lasami liściastymi. Chętnie przebywa na gałązkach lub liściach drzew i krzewów. Poza tym zamieszkuje również łąki, pastwiska, zagajniki, ogrody i sady.

Rzekotka drzewna jest to płaz z rodziny rzekotek. Charakteryzuje się smukłym ciałem, długimi kończynami tylnymi i palcami zakończonymi przylgami. Jej skóra jest gładka, zaś grzbiet ma kolor zielony, ale też żółty, szary, oliwkowy, brązowy a niekiedy nawet czarny lub czarno-kropkowany. Kolorystyka w dużej mierze zależy od temperatury, wilgotności, oświetlenia, poziomu bólu lub dostępności pokarmu. Brzuch rzekotki drzewnej jest biały lub kremowy. Jest to płaz ciepłolubny.

Rzekotka drzewna jest aktywna w dzień. Na zimę zapada w sen – okres hibernacji trwa od września do marca. Potrafi wspiąć się na wysokość 10 m.

Jej pożywieniem są owady, głównie mrówki oraz pająki.

Pora godowa u rzekotki drzewnej przypada na maj. Samica znosi ok. 200-1400 jaj. Jej kijanki osiągają długość 5 cm, do tego są jasnobrązowe, półprzezroczyste, o błękitnym połysku. Po przeobrażeniu małe mają 1,3-1,5 cm długości.

Co ciekawe, rzekotka drzewna potrafi się wspinać się nawet po pionowo ustawionej szybie. Poza tym jest to jedyny europejski płaz, który prowadzi nadrzewny tryb życia.

Rzekotka wschodnia

rzekotka wschodnia
Rzekotka wschodnia
fot. F. Vassen / flikr

Jej łacińska nazwa to Hyla orientalis. W Polsce dość pospolita. Nie została ujęta w Rozporządzeniu ministra w sprawie ochrony gatunkowej z 2016 r., choć na świecie ma status gatunku najmniejszej troski (LC). Jako osobny gatunek została wyróżniony dopiero w 2012 r. Rzekotka wschodnia występuję na nizinach, wyżynach i w niskich partiach gór, najczęściej na wschodzi i południu Polski.

Jest to gatunek płaza bezogonowego z rodziny rzekotkowatych. Charakteryzuje się intensywnym zielonym jednolitym ubarwieniem na grzbiecie. Pod względem morfologicznym i ekologicznym podobna jest do rzekotki drzewnej.

Rzekotka wschodnia lubi miejsca o wysokim poziomie wód gruntowych. Na okres godowy i składanie jaj wybiera dość płytkie i dobrze nasłonecznione zbiorniki wodne. Zimuje na lądzie, w szczelinach skalnych, w opadłych liściach lub pryzmach kompostowych.

Żaba wodna

żaba wodna
Żaba wodna
fot.: Anders Illum / flikr

Jej łacińska nazwa to Rana esculenta, syn. Pelophylax kl. esculentus Hyla arborea. Gatunek ten podlega częściowej ochronie. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. W Polsce można ja spotkać w większych zbiornikach wodnych na nizinach, ale też w górach do wysokości 1550 m n.p.m.

Żaba wodna jest płazem uważanym za hybrydę żaby jeziorkowej i śmieszki. Jej grzbiet ma zabarwienie jaskrawozielone i do tego pokryty jest nielicznymi ciemnymi plamkami. Wzdłuż grzbietu biegnie jasna linia kręgowa. Od strony brzusznej jest biała.

Palce stóp żaby wodnej są spięte błoną pławną. Poza tym błony bębenkowe są dobrze widoczne. Źrenice jej oczu są poziome w kształcie elipsy, zaś tęczówki pomarańczowe lub złociste.

Żaba wodna prowadzi wodno-lądowy tryb życia, przy czym najczęściej przesiaduje na brzegu zbiornika wodnego. Jest to płaz dosyć zwinny. Na lądzie porusza się długimi skokami, z kolei w wodzie świetnie pływa i nurkuje.

Najczęściej żywi się owadami, dżdżownicami, pająkami i ślimaki. Zdąża się, że zjada również małe kręgowce jak ryby, traszki, czy nawet żaby własnego gatunku, a nawet ryjówki.

Okres godowy u żaby wodnej przypada na kwicie-maj. Samica od 1700 do 11 000 jaj, przy czym większość potomstwa ginie już w fazie rozwoju embrionalnego.

Żaba jeziorkowa

żaba jeziorkowa
Żaba jeziorkowa
fot.: Bas Kers / flikr

Jej łacińska nazwa to Rana lessonae, syn. Pelophylax lessonae. W Polsce gatunek ten podlega całkowitej ochronie. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Zamieszkuje obszary nizinne, przy czym preferuje małe, zarośnięte stawy, rowy lub jeziorka.

Żaba jeziorkowa jest najmniejszym, pospolitym przedstawiciel żab zielonych w Polsce. Jej grzbiet ma kolor jaskrawozielony, który pokryty jest nielicznymi ciemnymi plamkami. Wzdłuż grzbietu wyraźnie zarysowana jest jasna linia kręgowa. Jej brzuszek jest biała.

Żaba jeziorkowa ma duże i wystające oczy, które mają żółtawe tęczówki. Źrenice zaś są eliptyczne, poziome. Samce żaby jeziorkowej mają worki rezonacyjne, białe i parzyste.

Płaz ten prowadzi ziemno-wodny tryb życia. Aktywny jest w dzień. Sen zimowy spędza na lądzie.

Żaba jeziorkowa żywi się owadami o dziennym trybie życia, ślimakami, dżdżownice i pająki.

Pora godowa rozpoczyna się u niej od kwietnia do maja. Samica składa od 500 do 4500 jaj.

Żaba śmieszka

żaba śmieszka
Żaba śmieszka
fot.: T.Voekler / wikimedia commons

Jej łacińska nazwa to Rana ridibunda, syn. Pelophylax ridibundus. W Polsce gatunek ten podlega całkowitej ochronie. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. W Polsce nie jest niezbyt pospolita. Najczęściej preferuje niziny. Najczęściej można ją spotkać nad brzegami jezior, starorzeczy, stawów i cieków wodnych. Całkiem przyzwoicie znosi lekkie zasolenie wody.

Żaba śmieszka jest płazem z rodziny żabowatych z grupy żab zielonych. Jej skóra ma kolor oliwkowozielony lub oliwkowobrązowy. Ponadto na ciele zauważalne są ciemnobrązowe plamy, natomiast wzdłuż grzbietu biegnie jasnozielony pasek. Od strony brzusznej jest białą i pokryta czarnymi plamkami. Przy tym nie ma plam skroniowych. Jej nazwa pochodzi od głosu, jakie wydaje samiec podczas godów.

Żaba śmieszka zdecydowanie lubi duże zbiorniki wodne. Do tego jest aktywna w ciągu dnia i lubi wygrzewać się na słońcu. Sen zimowy spędza na dnie wód. Na lądzie porusza się dużymi skokami.

Żaba śmieszka to płaz żarłoczny. Zjada stawonogi, dżdżownice, ślimaki, czasem nawet małe kręgowce.

Okres gody u niej trwa od maja do czerwca. Samica składa od 6000 do 16 000 jaj. Kijanki są naprawdę duże i osiągają 7-10,5 cm. Młode żabki śmieszki osiągają długość 2,5-3,5 cm.

Co ciekawe, żaba śmieszka jest największym przedstawicielem żab zielonych.

Żaba moczarowa

Żaba moczarowa w okresie godowym, niebieska żaba
Żaba moczarowa w okresie godowym, niebieska żaba
fot. Mumes Worl / flikr

Płazy w Polsce mają też swojego kolorowego (niebieskiego) przedstawiciela, jego łacińska nazwa to Rana arvalis. W Polsce gatunek ten podlega całkowitej ochronie. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. W Polsce jest ona dość pospolita, zwłaszcza na terenach nizinnych. Lubi tereny otwarte, suche lasy sosnowe, ogrody, a także parki miejskie.

Żaba moczarowa jest to płaz bezogonowy z rodziny żabowatych z grupy żab brunatnych. Charakteryzuje się ostro zakończonym pyskiem. U kończyn tylnych możemy zaobserwować jeden modzel podeszwowy. Z wyglądu jest ona bardzo podobna do żaby trawnej.

Żaba moczarowa ma ciemne plamy skroniowe, plamę kątową na grzbiecie oraz pręgi na kończynach tylnych. Jej brzuszek jest biały, bez plam, co ją odróżnia od żaby trawnej.

Oczy żaby moczarowej są duże i wystające, zaś tęczówki złociste, a owalne źrenice – poziome. Po obu bokach grzbietu da się zauważyć dwie podłużne listwy skórne. Do tego, skóra na spodnich częściach ud oraz na części brzucha jest lekko przezroczysta.

Płaz ten jest aktyny w ciągu dnia. Zimuje na lądzie i poza okresem godowym, prowadzi lądowy tryb życia. Samce żaby moczarowej, podczas godów, wydają odgłos kwilenia i zmienia kolor na niebieski.

Zjada ona stawonogi, dżdżownice, ślimaki i pająki.

Pora godowa u żaby moczarowej rozpoczyna się w kwietniu. Samica składa od 500 do 2700 jaj. Jej kijanki wykluwają się po 14-25 dniach. Są ciemnobrązowe i osiągają długość 4,8 cm. Małe, po przeobrażeniu, mierzą 1-1,5 cm.

Żaba zwinka

żaba zwinka
Żaba zwinka
fot. K. Kalaentzis / wikimedia commons

Jej łacińska nazwa to Rana dalmatina. W Polsce gatunek ten podlega całkowitej ochronie. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. W naszym kraju należy do okazów rzadkich, występuje na małym obszarze. Najczęściej można ją spotkać w Kotlinie Sandomierskiej, a także w okolicach Przemyśla, Dębicy oraz Nowego Brzeska. Preferuje ona tereny suche, dobrze nasłonecznione, łąki, lasy liściaste, zręby oraz lasy bagienne.

Żaba zwinka inaczej zwana jest dalmatyńską. Jest to płaz z rodziny żabowatych. Charakteryzuje się szpicowatym pyskiem, bardzo długimi kończynami tylnymi, poziomymi źrenicami oczu i dużymi błonami bębenkowymi. Z wierzchu jej skóra ma brązowy kolor, na głowie widoczne są nieco ciemniejsze plamy skroniowe, a za głową, tuż na grzbiecie, pojawia się plama kątowa w kształcie litery „V”. Od strony brzusznej jest ona biała, bez plam.

Oczy żaby zwinki są złociste, czasem miedziane z poziomymi źrenicami. Na spodniej stronie stóp wyraźnie zarysowują się modzele. Niekiedy wzdłuż fałdów grzbietowych pojawiają się ciemne linie. W okresie godów samce mają ciemne modzele godowe na palcach przednich kończyn.

Żaba zwinka dzienny i lądowy tryb życia. Od zbiornika wodnego oddala się na maksymalnie 2 km. Po lądzie porusza się skokami. Jej samce wydają ciche odgłosy, które przypominają mruknięcia. Samce żaby zwinki zimują na dnie zbiorników wodnych, a samice na lądzie. Nie należy ona do dobrych pływaków.

Płaz ten żywi się dżdżownicami, pająkami, owadami i ślimakami.

Okres gody u żaby zwinki rozpoczyna się w kwietniu. Samica składa od 400 do 1800 jaj, które wykluwają się po ok. 3 tygodniach. Jej kijanki dorastają do 6 cm długości, do tego są brązowe, mają wydłużone ciało i smukły ogon.

Co ciekawe, żaba zwinka potrafi skoczyć na odległość 2 m i wysokość 1 m.

Żaba trawna

żaba trawna
Żaba trawna
fot.: R. Bartz,/ wikimedia commons

Jej łacińska nazwa to Rana temporaria. Podobnie jak inne płazy w Polsce, również ten gatunek podlega całkowitej ochronie. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Jest u nas dosyć pospolita. Zamieszkuje różne, wilgotne środowiska. Możemy ją spotkać i w lasach, i na łąkach. Natomiast rozmnaża się zarówno w jeziorach, stawach, jak i kałużach.

Żaba trawna należy do rodziny żabowatych o zmiennym ubarwieniu, zalicza się do grupy żab brunatnych. Jej skóra najczęściej jest brązowa i oliwkowozielona. Na ciele zauważalne są brązowe lub czarne plamy. Dla tego gatunku charakterystyczne są ciemne plamy skroniowe, plama na środku grzbietu, a także poprzeczne i ciemne pręgi na udach. U żaby trawnej linia kręgowa nie jest widoczna. Za to na jej brzuchu znajduje się deseń mozaikowy. Palce stóp żaby trawnej są spięte błoną pławną.

Podczas godów samce przedstawicieli tego gatunku, wydają ciche odgłosy, które przypominają mruczenie. Dorosłe osobniki, poza okresem rozmnażania, przebywają na lądzie, najczęściej w lasach. Żaba trawna jest najczęściej aktywna w nocy i wieczorem. Okres zimowy spędza na dnie wód płynących. Co ciekawe, do zbiorników wodnych w celu rozrodczym potrafią przewędrować nawet kilka kilometrów.

Odżywiają się najczęściej owadami, ale też stawonogami, ślimakami i dżdżownicami.

Pora godowa u nich zaczyna się pod koniec marca i trwa do końca kwietnia. Samica od 900 do 4000 jaj. Jej larwy wykluwają się po 10-14 dniach lub po miesiącu – w przypadku niskich temperatur. Kijanki żaby trawnej dorastają do 5,2 cm długości. Po przeobrażeniu młode mają 1-1,5 cm długości.

Powiązane artykuły

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back to top button